VEREM EĞİTİMİ VE FARKINDALIK HAFTASI
Her yıl Ocak ayının ilk Pazar gününden başlayan hafta “Verem Eğitim ve Propaganda Haftası” olarak kutlanır. Bu yıl da 05-11 Ocak 2020 tarihleri arasında 73. “Verem Eğitim ve Propaganda Haftası” kutlanması yönünde Bakanlığımızın nezdinde Bingöl İl Sağlık Müdürlüğü olarak farkındalık çalışmaları yapılması planlanmaktadır.
Verem hastalığı dünyada etkeninin bilindiği ve tedavisi mümkün olan hastalıklar arasındadır, fakat verem dünyada ve ülkemizde önemli bir halk sağlığı sorunudur. Verem, tüberküloz basilinin, asıl olarak akciğerlere yerleştiği, başta akciğer olmak üzere, kan ve lenf yoluyla tüm vücuda yayılıp, lenf bezi, beyin, kemik gibi vücudun herhangi bir yerini tutabilen bir hastalıktır. Hasta kişinin öksürmesi, hapşırması, konuşmasıyla etrafa yayılan mikrobun solunum yoluyla alınmasıyla bulaşır. Solunum yoluyla alınan mikrop kişide hastalığa yol açmadan uzun yıllar sessizce kalabilir. Enfekte olan kişilerin %5’i ilk 1-2 yıl içinde aktif verem hastası olur, %5’inde 2. yıldan sonra herhangi bir zamanda, vücut direncinin düştüğü durumlarda, vücutta beklemekte olan verem mikrobu çoğalarak verem hastalığına yol açar. Özellikle çocuklar, yaşlılar ve bağışıklığı baskılanmış kişilerde hastalığa dönüşme riski çok yüksek. Akciğerleri tutulan verem hastalarında sık görülen şikayetler 2-3 haftadan uzun süren öksürük, balgam çıkarma, göğüs ve sırt ağrısı, kan tükürmedir. Ayrıca gece terlemeleri ateş, kilo kaybı iştahsızlık gibi genel belirtiler olabilir.
Verem hastalığı tedavi edilebilir bir hastalıktır. Dört veya beş ilaçla minimum altı ay süren düzenli bir tedavi ile şifa sağlanır. Doğru ilaç tedavisi ile hem hasta iyileşir hem de bulaştırıcılık azalır. Verem ilaçları ülkemizde Sağlık Bakanlığı tarafından temin edilir ve ücretsiz verilir. Hastaların teşhis ve tedavileri ücretsizdir. Ülkemizde 2006 yılından itibaren Doğrudan Gözetimli Tedavi ile verem hastaları tedavi edilmektedir. Doğrudan gözetimli Tedavi hastaların her doz ilacının her gün bir sağlık personeli ya da eğitilmiş kişi tarafından hastaya verilmesi esasına dayanır. Ayrıca Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı tarafından verem hastalarına maddi yardım sağlanmaktadır.
Tedavi edildiğinde kalıcı şifa ile sonuçlanmasına rağmen, tedavi edilmediği durumda öldürücü olabilmektedir. Bulaştırıcı verem hastası tedavi olmadığı takdirde çevresindeki insanları enfekte eder. Tedavinin tamamlanmadan bırakılması durumunda mikroplar ilaçlara karşı direnç geliştirir. Çoklu ilaç dirençli bir verem hastasının tedavisi 18- 24 ay sürmektedir.
Türkiye’de tüberküloz görülme sıklığı her yıl yaklaşık %3-4 oranında azalmaktadır. 2005 yılında ülkemizde verem hasta sayısı 20535 iken 2010 yılında bu sayı 16551'e 2018 yılında 11.786’ya düşmüştür. İlimizde 2005 yılında toplam hasta sayısı 60, 2010 yılında 53 iken 2018 yılında bu sayı 38'e düşmüştür.
Toplumu verem hastalığından korumanın en etkili yolu verem hastalarının erken tanısı ve başarılı tedavisidir. Tüberküloz hastalarının bulunduğu ortamları havalandırmak, bu ortamlara temiz hava sağlamak, havadaki bulaştırıcı damlacıkları seyreltir, bulaşma olasılığını azaltır. Odanın güneş görmesi, ortamdaki basilleri öldürür.
Verem hastalarının aileleri ve temaslılarının taramaları verem savaş dispanserlerinde ücretsiz olarak yapılmaktadır. Gerekli olgularda 6 aylık koruma tedavisi verilir. Ayrıca ülkemizde 2. ayını dolduran bebeklere verem aşısı, BCG aşısı yapılır.
Amacımız ülkemizde ve dünyada verem hastalığını yok etmek olmalıdır.
HEDEFİMİZ VEREMSİZ BİR TÜRKİYE!
Bingöl İl Sağlık Müdürlüğü