Doğuştan veya sonradan herhangi bir nedenle bedensel, zihinsel, ruhsal, duyusal ve sosyal yeteneklerini çeşitli derecelerde kaybetmesi nedeniyle toplumsal yaşama uyum sağlama ve günlük gereksinimlerini karşılama güçlükleri olan ve korunma, bakım, rehabilitasyon, danışmanlık ve destek hizmetlerine ihtiyaç duyan kişi engelli olarak tanımlanmaktadır.
Engeller doğuştan olabilir, sonradan geçirilen hastalıklar veya kazalar sonucu ortaya çıkabilir. Birleşmiş Milletlerin rakamlarına göre dünyada 500 milyon kadar engelli insan bulunmaktadır. Dünya Sağlık Örgütü tarafından, dünya nüfusunun yaklaşık dörtte birinin hayatlarında bir çeşit engelle doğrudan ya da dolaylı olarak karşı karşıya olduğu belirtilmektedir. Türkiye nüfusunun ise yüzde 12.29'unun engelli olduğu bilinmektedir.
Farklı nedenlere bağlı olarak oluşan engellilik temel olarak beş başlıkta incelenir:
- Zihinsel engelli
- Görme engelli
- İşitme ve konuşma engelli
- Ortopedik engelli
- Süreğen engelli
Günlük yaşantımızda cadde ve sokaklarda çok sayıda engelli kişi ile karşılaşmamamızın nedeni engelli kişilerin mevcut olmaması değil, bu kişilerin dış mekân kullanımlarında yaşadıkları güçlüklerdir. Engelliler de herkes kadar toplumun yararlandığı tüm olanaklardan bağımsızca yararlanabilmelidir. Bunun gerçekleşebilmesi için düzenlemeler yapılırken engelli kişilerin de gereksinimleri göz önünde bulundurulmalıdır. Engelli insanların ve bütün toplumun faydalanması adına; engelleri ortadan kaldıracak koşulları oluşturmak, rehabilitasyon ve destek hizmetlerini geliştirmek, yeterli sosyal koruma sağlamak, kapsayıcı programlar oluşturmak gerekmektedir.
Engelli insanların yaşadıkları sorunlar sadece kendilerinin değil; ailelerinin, çevrelerinin, toplumun, kısacası tüm insanların ortak sorunudur. Engelli insanların sağlık, rehabilitasyon, çevre, eğitim ve istihdam alanlarında karşılaştıkları sorunlara dikkat çekmek amacıyla 10-16 Mayıs Engelliler Haftası olarak ele alınmaktadır. Bu vesile ile tüm engellilerimizin haftasını kutluyor, hayatlarında sağlık, mutluluk ve başarı diliyorum.
Uzm. Dr. Mehmet Emin GÜNDOĞDU
İl Sağlık Müdürü